Şankroid, Haemophilus ducreyi adlı bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Genital bölgede ağrılı yaralara (şankrlar) neden olur ve tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Şankroid, dünya genelinde özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaygındır.
Şankroid Nedir?
Şankroid, Haemophilus ducreyi bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyon, genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır ve genital bölgede ağrılı, açık yaralar oluşturur. Şankroid, hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilir, ancak erkeklerde daha yaygın olarak görülür. Şankroid, HIV gibi diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların bulaşma riskini artırabilir.
Şankroidin Belirtileri
Şankroidin belirtileri enfeksiyondan 3-10 gün sonra ortaya çıkar. İşte yaygın belirtiler:
Genital Yaralar:
- Ağrılı Yaralar: Genital bölgede, anüste veya uyluklarda ağrılı, açık yaralar (şankrlar) oluşur.
- Yaraların Görünümü: Şankrlar genellikle yumuşak, kızarık ve irinli olabilir. Zamanla ülserleşebilir ve büyüyebilir.
Lenf Bezi Şişmesi:
- Lenfadenopati: Kasık bölgesinde lenf bezlerinde şişlik ve hassasiyet olabilir. Bu bezler bazen irin toplayarak apse oluşturabilir.
Diğer Belirtiler:
- Ateş: Enfeksiyonun yayılması durumunda ateş görülebilir.
- Genel Rahatsızlık: Genel halsizlik ve rahatsızlık hissi.
Şankroidin Bulaşma Yolları
Şankroid, enfekte bir kişiyle cinsel temas yoluyla bulaşır. İşte yaygın bulaşma yolları:
Vajinal Seks: Korunmasız vajinal seks sırasında bakterinin bulaşması.
Anal Seks: Korunmasız anal seks sırasında bakterinin bulaşması.
Oral Seks: Nadir de olsa, oral seks sırasında bakterinin bulaşması mümkündür.
Şankroidin Teşhisi
Şankroid teşhisi, tıbbi öykü, fizik muayene ve laboratuvar testleri ile konur. İşte yaygın teşhis yöntemleri:
Fizik Muayene: Doktor, genital bölgede ağrılı yaraları ve lenf bezi şişmesini değerlendirir.
Laboratuvar Testleri:
- Bakteriyolojik Kültür: Yaradan alınan örneğin laboratuvarda kültürlenmesi ve Haemophilus ducreyi bakterisinin tespit edilmesi.
- PCR Testi: Bakterinin DNA’sını tespit eden hassas bir test.
Diğer Testler: Şankroid, diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla (örneğin sifiliz, herpes) karışabilir, bu nedenle bu enfeksiyonları dışlamak için ek testler yapılabilir.
Şankroidin Tedavi Yöntemleri
Şankroid tedavisi, enfeksiyonun hızla iyileşmesini sağlamak ve komplikasyonları önlemek için antibiyotiklerle yapılır. İşte yaygın tedavi yöntemleri:
Antibiyotikler:
- Azitromisin: Tek doz ağızdan alınan antibiyotik.
- Seftriakson: Tek doz intramüsküler enjeksiyon.
- Eritromisin: 7 gün boyunca ağızdan alınan antibiyotik.
- Siprofloksasin: 3 gün boyunca ağızdan alınan antibiyotik.
Apselerin Drenajı: Kasık bölgesindeki şişmiş ve irin toplayan lenf bezleri (apse) drenaj gerektirebilir.
Ağrı Yönetimi: Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir.
Tedavi Sonrası İzleme: Enfeksiyonun tamamen iyileştiğinden emin olmak için doktorunuz düzenli kontroller yapabilir.
Şankroidten Korunma Yolları
Şankroidten korunmak için çeşitli yöntemler kullanılabilir. İşte şankroidten korunma yolları:
Kondom Kullanımı: Kondom, cinsel ilişki sırasında şankroid ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmanın en etkili yollarından biridir.
Cinsel Partnerlerin Sınırlandırılması: Tek eşlilik veya cinsel partner sayısının sınırlandırılması, enfeksiyon riskini azaltabilir.
Düzenli Cinsel Sağlık Kontrolleri: Düzenli cinsel sağlık kontrolleri, enfeksiyonların erken teşhis ve tedavisini sağlar.
Partnerle İletişim: Cinsel partnerinizle şankroid ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar hakkında açık iletişim kurmak önemlidir.
Şankroid Merak Edilenler
Şankroid nasıl bulaşır?
Şankroid, enfekte bir kişiyle cinsel temas yoluyla bulaşır. Korunmasız vajinal, anal veya oral seks sırasında bakterinin bulaşması mümkündür.
Şankroid belirtileri nelerdir?
Şankroid belirtileri arasında genital bölgede ağrılı yaralar, kasık bölgesinde lenf bezi şişmesi, ateş ve genel rahatsızlık hissi bulunur.
Şankroid tedavi edilebilir mi?
Evet, şankroid antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Azitromisin, seftriakson, eritromisin ve siprofloksasin gibi antibiyotikler yaygın olarak kullanılır.
Şankroidten nasıl korunabilirim?
Şankroidten korunmak için kondom kullanımı, cinsel partnerlerin sınırlandırılması, düzenli cinsel sağlık kontrolleri ve partnerle açık iletişim önemlidir.
Şankroid başka hastalıklarla karışabilir mi?
Evet, şankroid sifiliz ve genital herpes gibi diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla karışabilir. Bu nedenle, doğru teşhis için ek testler yapılabilir.
