Hamileliğin son trimesteri, anne adayının fiziksel olarak en çok değişimi yaşadığı dönemdir. Bebeğin hızla gelişmesi, rahmin genişlemesi ve anne vücudundaki sıvı miktarının artmasıyla birlikte karın bölgesi belirgin şekilde büyür. Bu büyüme, sadece estetik bir değişiklik olarak kalmaz; aynı zamanda vücut mekaniğini ve günlük hareketlerinizi de etkiler. Ağırlaşan karın bölgesi dengeyi değiştirdiği için yürürken veya oturup kalkarken ekstra özen göstermek gerekir. Ayrıca bu dönemde bel ve sırt ağrıları artabilir, nefes almak biraz zorlaşabilir ve sindirim şikâyetleri daha belirgin hâle gelebilir.
Karın büyümesiyle birlikte kilo alımı da hız kazanır. Bu artışın büyük bölümü bebeğin gelişiminden, plasentadan, amniyotik sıvıdan ve vücudun su tutmasından kaynaklanır. Rahminiz ve göğüsleriniz de büyüdüğü için vücudunuz ekstra ağırlık taşımak durumunda kalır. Doktorların önerdiği sağlıklı kilo artışı aralığı, gebelik öncesi kilonuza ve vücut kitle indeksinize bağlı olarak değişir. Genellikle toplamda 10-15 kilo alımının normal kabul edildiği söylenir; ancak bu değer bazı kadınlar için 8-12 kilo arasında kalırken, bazılarında 15-18 kiloya çıkabilir. Önemli olan, kilonuzun düzenli kontrollerle izlenmesi ve doktorunuzun yönlendirmesi doğrultusunda sağlıklı beslenme planınızı sürdürmektir.
Son trimesterde kadınların besin ihtiyaçları artar; fakat bu “iki canlıyız, istediğimi yemeliyim” gibi bir yaklaşımla aşırı kalori alımına yol açmamalıdır. Sağlıklı karbonhidratlar, proteinler, vitaminler ve minerallerle zenginleştirilmiş bir diyet, hem annenin hem de bebeğin ihtiyacını karşılar. Aşırı yağlı, şekerli veya işlenmiş gıdalar tercih edildiğinde hem gereksiz kilo artışı hem de gebelik diyabeti veya yüksek tansiyon riski artar. Ayrıca hızla artan kilo, ciltte daha fazla çatlak oluşumuna, eklem ve damar sağlığının zayıflamasına sebep olabilir. Bu nedenle ara öğünleri sağlıklı atıştırmalıklarla geçirmek, öğünleri dengeli planlamak ve doktorun ya da diyetisyenin önerilerine uymak büyük önem taşır.
Karın büyümesiyle değişen ağırlık merkezi, yürüme biçiminizi “ördek yürüyüşü” diye tabir edilen bir şekle sokabilir. Bu duruş, belinizi ve sırtınızı rahatlatmak için istemsizce benimsediğiniz bir adaptasyondur. Ancak uzun süre ayakta kalmak veya ağır eşyalar taşımak, bel ağrılarını şiddetlendirebilir. Dinlenme araları vermek ve otururken belinizi destekleyici yastıklar kullanmak ağrıların azalmasına yardımcı olur. Ilık bir duş, hafif germe egzersizleri ve uygun masaj teknikleri de rahatlama sağlayabilir. Yine de şiddetli ağrılar veya hareket kısıtlılığı söz konusu olduğunda, mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekir.
Bu dönemde bebeğin büyümesiyle birlikte diyafram üzerinde oluşan baskı artar, dolayısıyla bazen nefes alıp vermek zorlaşabilir. Özellikle merdiven çıkarken, fazla efor gerektiren işlerde veya sıcak ve nemli ortamlarda çabuk yorulma yaşanır. Bu belirtiler çoğunlukla normal kabul edilir; fakat nefes darlığı aniden çok şiddetli bir hâl alırsa, buna çarpıntı veya göğüs ağrısı eşlik ediyorsa tıbbi değerlendirme gerekir. Ayrıca karın büyüdükçe mide yanması, hazımsızlık, sık idrara çıkma, uykusuzluk gibi şikâyetler de artabilir. Yeme-içme düzenine, uyku pozisyonuna ve dinlenme sürelerine dikkat etmek bu belirtileri kontrol altına almada etkilidir.
Son trimesterde anne adaylarının zihninde doğum süreci ve sonrasına dair pek çok soru işareti belirmeye başlar. Bu dönemdeki fiziksel ağırlık artışı ve bedenin ağırlaşması, zaman zaman duygusal dalgalanmalara yol açabilir. Rahatsızlık hissi, yorgunluk, hareket kısıtlılığı gibi faktörler moralinizi düşürebilir. Bu nedenle yakın çevrenizden, eşinizden veya profesyonel destek alarak duygusal anlamda da güçlü kalmanız büyük önem taşır. Unutmayın, bu zorlu ama bir o kadar da özel süreç geçicidir ve doğru yöntemlerle yönetildiğinde hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı açısından önemli deneyimler sunar. Düzenli doktor kontrolleri, bilinçli beslenme ve istirahat, büyüyen karın ve artan ağırlığa rağmen daha rahat bir hamilelik geçirmenize yardımcı olacaktır.
