Hamilelikte hemoroid yani basur, pek çok kadının yaşadığı rahatsız edici durumlardan biridir. Özellikle son trimesterde artan karın içi basınç, rektal bölgedeki damarlara daha fazla yük bindirir ve varisleşmeye benzer bir şekilde bu damarların genişlemesine neden olur. Aynı zamanda hormonların damar duvarlarını gevşetici etkisi ve kabızlık şikâyetinin sık yaşanması da hemoroid riskini yükseltir. Kimi anne adayları hafif belirtilerle bu süreci atlatırken, kimileri için oturmak veya tuvalete çıkmak bile ağrı verici hale gelebilir.
Hemoroid belirtileri kişiden kişiye değişmekle birlikte, anüs çevresinde kaşıntı, ağrı, kanama veya memeleşme olarak tarif edilen şişlikler sık görülür. Tuvalete çıktığınızda klozette veya temizleme sırasında tuvalet kâğıdında kan fark edebilir, uzun süre oturma pozisyonunda kaldığınızda rahatsızlık hissi yaşayabilirsiniz. Bu belirtiler hızla yoğunlaştığında günlük hayat kalitesi ciddi şekilde düşebilir. Neyse ki bazı basit tedbirler ve bakım yöntemleri ile hemoroid kaynaklı şikâyetleri hafifletmek mümkündür.
Öncelikle kabızlığı önlemek, hemoroidle mücadelenin en önemli adımlarından biridir. Bunun için lifli gıdalar bakımından zengin bir beslenme planı uygulayabilir, sebze ve meyvelere sofranızda daha fazla yer verebilirsiniz. Bol su içmek, dışkının yumuşamasını sağlayarak tuvalet sırasındaki ıkınma ihtiyacını azaltır. Ayrıca aşırı kafein ve baharatlı gıdalar tüketiminden kaçınmak da bağırsak faaliyetlerini dengeleyebilir. Sindirimi kolaylaştırmak adına düzenli hafif egzersizler yapmak ve uzun süre hareketsiz kalmamak da önemlidir. Özellikle yürüyüş gibi düşük tempolu aktiviteler, kan dolaşımını düzenleyerek kabızlık şikâyetini azaltabilir.
Tuvalet alışkanlıkları da hemoroid oluşumunu etkileyebilir. Uzun süre tuvalette oturup telefon veya gazete gibi dikkat dağıtıcı unsurlarla meşgul olmak, anal bölgedeki damarlara basınç uygulamaya devam eder ve hemoroidin kötüleşmesine yol açar. Bu nedenle tuvalette mümkün olduğunca kısa süre kalmak, ıkınmaktan kaçınmak ve düzenli bir tuvalet rutinine sahip olmak fayda sağlar. Eğer dışkılama konusunda zorluk yaşıyorsanız, doktorunuza danışarak gebeliğe uygun bir laksatif veya dışkı yumuşatıcı kullanabilirsiniz.
Ağrıyı ve kaşıntıyı hafifletmek için ılık oturma banyoları önerilir. Günde birkaç kez, anüs bölgesini rahatlatan ılık su banyosu yapmak, hem temizliği sağlar hem de kan dolaşımını hızlandırarak o bölgedeki basıncı azaltır. Yine doktorun onayladığı hemoroid kremleri veya fitilleri ağrı ve iltihaplanmayı hafifletmede etkili olabilir. Temizlik aşamasında sert tuvalet kâğıtları yerine ıslak mendil veya yıkama yöntemini tercih etmek, tahrişi minimuma indirmeye yardımcı olur. Her oturma banyosu veya temizlik sonrası anüs bölgesini tamamen kuruladığınızdan emin olmak da gereksiz tahriş riskini azaltır.
Bazı anne adayları, gebe kalmadan önce hemoroid sorunu yaşamasa da ilk defa hamilelik döneminde bu problemle tanışabilir. Doğum sonrasında ise genellikle hemoroid şikâyetleri hafifler veya tamamen geçer; çünkü karın içi basınç azalır ve damarlardaki genişleme gerileyebilir. Ancak bazı durumlarda hemoroidler doğum sonrasında da devam edebilir veya daha ileri tedavi gerektirecek boyuta ulaşabilir. Eğer şiddetli kanama, dayanılmaz ağrı veya içeri itilemeyen şişlikler oluşuyorsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Cerrahi veya başka tıbbi müdahaleler gerekebilir.
Hamilelikte hemoroid oluşumu genellikle normal bir süreç olarak değerlendirilir ve basit önlemlerle kontrol altına alınabilir. Beslenmeye özen göstermek, kabızlıktan kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak, anal bölge hijyenine dikkat etmek ve aşırı ıkınma gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak bu dönemi daha konforlu geçirmenize yardım eder. Unutmayın ki bu şikâyetler her anne adayında farklı şiddette seyredebilir; dolayısıyla kendi bedeninizi iyi gözlemleyerek, gerektiğinde uzman desteği almanız sağlıklı ve ağrısız bir gebelik süreci için önemlidir.
