Ertesi Gün Hapı – Fiyatı – Yan Etkileri – Kullanımı

İstenmeyen gebeliklerin önlenmesinde zaman kritik bir faktördür. Korunmasız cinsel ilişki, kondom yırtılması veya doğum kontrol yönteminin uygulanmadığı durumlar sonrasında çiftlerin en büyük endişesi gebelik ihtimalidir. Ertesi gün hapı, bu gibi acil durumlarda gebelik oluşmadan önce devreye girerek gebeliği önleme imkânı sunar. Planlanmamış bir gebeliğin engellenmesi hem fiziksel hem de psikolojik açıdan bireyler için büyük önem taşır.

Modern tıpta ertesi gün hapları, doğru kullanıldığında güvenli ve etkili kabul edilen acil doğum kontrol araçlarıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık otoriteleri, acil kontraseptif yöntemlere erişimin aile planlamasında önemli bir yeri olduğunu belirtmektedir. Bununla birlikte, ertesi gün hapının birincil korunma yöntemi olmadığı ve düzenli kullanım için tasarlanmadığı unutulmamalıdır. Bu haplar, sadece acil korunma gereken istisnai durumlarda kullanılmalı ve rutin doğum kontrol yöntemlerinin (örneğin düzenli doğum kontrol hapları, kondom, spiral gibi) yerini almamalıdır.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, korunmasız şekilde gerçekleşen cinsel birliktelik sonrası hamileliği engellemek amacıyla kullanılan, yüksek doz hormon içeren acil kontraseptif bir ilaçtır. Genellikle levonorgestrel veya ulipristal asetat adlı etkin maddeleri içerir. Bu hap, yumurtlama sürecini geçici olarak durdurarak veya geciktirerek spermin yumurtayı dölleme şansını azaltır. Sonuç olarak döllenme ve gebelik oluşumu engellenmiş olur. Ertesi gün hapları gebelik oluştuktan sonra değil, gebelik oluşmadan önce etki gösterir; bu nedenle mevcut bir gebeliği sonlandırmaz, kürtaj etkisi yaratmaz.

Ertesi gün hapları çoğunlukla eczanelerde reçetesiz olarak tek dozluk tablet formunda satılmaktadır​. Ertesi gün hapının sürekli bir doğum kontrol yöntemi olmadığı ve sadece acil durumlar için kullanıldığı unutulmamalıdır. Ertesi gün hapı genellikle yüksek doz progesteron hormonu barındıran formüllere sahiptir. Bu sayede vücutta doğal progesteron etkisini taklit ederek yumurtlamayı kontrol altına alır. Ülkemizde yaygın olarak bulunan ertesi gün hapları, 1 tablet şeklinde alınan formlardır ve kullanım kolaylığı sağlar.

Önemle vurgulamak gerekir ki ertesi gün hapı istenmeyen gebelikleri önlemek için vardır; var olan bir gebeliği sonlandıramaz. Yani bu haplar doğrudan bir düşük yaptırma aracı (abortus) değildir. Aksine, döllenme gerçekleşmeden önce etki ederler. Bu yönüyle, korunmasız ilişki sonrasında çiftlere ikinci bir şans tanıyan bir önlem niteliğindedir.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Çalışır?

Ertesi gün hapının etki mekanizması, büyük ölçüde yumurtlama sürecini (ovülasyonu) geciktirmeye veya engellemeye dayanır. Kadın üreme döngüsünde her ay bir yumurta olgunlaşıp yumurtalıklardan salınır; bu olaya ovülasyon denir. Korunmasız cinsel ilişki sonrasında spermler kadın üreme yolunda 5 güne kadar canlı kalabilir. Eğer bu süre zarfında yumurtlama gerçekleşirse, sperm ve yumurta buluşarak döllenme (fertilizasyon) olabilir. Ertesi gün hapı bu kritik noktada devreye girer: İçerdiği hormonlar sayesinde yumurtalıklardan yumurta salınmasını geçici olarak durdurur veya erteler.

Yumurtlamanın gecikmesiyle spermlerin yaşayabildiği süre boşa geçirilmiş olur ve sperm ile yumurta buluşamaz. Bazı ertesi gün hapları ayrıca rahim iç tabakasında değişiklik yaparak döllenmiş bir yumurtanın rahme tutunmasını (implantasyonunu) zorlaştırabilir. Ancak esas birincil etki mekanizması ovülasyonu önlemektir. Bu nedenle hap, cinsel ilişkiden hemen sonra alınırsa henüz ovülasyon olmamışsa onu geciktirip gebeliği önler. Eğer ovülasyon zaten gerçekleşmişse ertesi gün hapının etkinliği ciddi ölçüde azalır.

Özetle, ertesi gün hapı vücutta hamilelik başlangıcını engellemek için çalışır. Yumurtanın serbest kalmasını önleyerek veya geciktirerek spermlerin onu döllemesine fırsat vermez. Ayrıca gerekli durumlarda rahim içini embriyo tutunmasına elverişsiz hale getirerek gebelik oluşumunu engelleyebilir. Tüm bu etkiler, hapın alındığı zaman aralığında gerçekleşir. Ertesi gün hapı oluşmuş bir embriyoyu uzaklaştırmaz, yani gebelik zaten başladıysa (embriyo rahme yerleştiyse) bu hapın bir etkisi olmayacaktır. Bu yönüyle ertesi gün hapı bir “acil önleyici” olarak görev yapar, “kürtaj hapı” değildir.

Kullanım Zamanlaması ve Etkisi

Ertesi gün hapının başarısı için kullanım zamanlaması hayati öneme sahiptir. İlişki sonrası mümkün olan en kısa sürede hapın alınması, gebeliği önleme ihtimalini maksimum düzeye çıkarır. İdeal olarak ilk 24 saat içinde alınması tavsiye edilir. Cinsel ilişkiden sonraki ilk 24 saatte alındığında ertesi gün hapı yaklaşık %95-98 oranında gebelikten koruma sağlar​

İlk 48 saat içinde alındığında bu oran bir miktar düşer (%75-90 civarında), 72 saate (3 güne) kadar alındığında ise koruyuculuğun %58-85 seviyelerine indiği bildirilmektedir​. Bazı yeni nesil ertesi gün hapları (içeriğinde ulipristal asetat bulunanlar) korunmasız ilişkiden 120 saate (5 güne) kadar etkinliğini sürdürebilir. Ancak zaman geçtikçe etkinliğin azaldığı unutulmamalıdır​.

Bu yüzden ertesi gün hapı, ilişki sonrasındaki “ertesi gün” bile beklenmeden, mümkün olan en kısa sürede alınmalıdır​.

Piyasada iki temel tür ertesi gün hapı bulunmaktadır: Birincisi levonorgestrel hormonu içeren haplar (ilişki sonrası en geç 72 saate dek alınması önerilir), ikincisi ise ulipristal asetat içeren haplar (ilişkiden sonra 120 saate kadar etkili olabilir). Her iki türde de erken kullanım başarıyı artırır. Levonorgestrel içeren hapın, mümkünse ilk 12-24 saat içinde alınması idealdir. Ulipristal içeren hap da 5 gün (120 saat) içinde kullanılabilse de, en yüksek etki için korunmasız ilişkiden hemen sonra alınması tavsiye edilir.

Ertesi gün hapının alınma şekli oldukça basittir: Tek dozluk hap bir miktar su ile ağızdan yutulur. Eğer kullanıcının midesi hassassa, hap tok karnına alınarak bulantı hissi azaltılabilir. Hapın alınmasından sonra kısa süre içinde (2 saat içinde) kusma olursa, ilacın tam emilmemiş olabileceği düşünülerek ek bir doz almak gerekebilir (bkz. SSS bölümünde bu konudaki soru). Hap alındıktan sonra, kadının bir sonraki adet döneminde bazı değişiklikler olması normaldir (adet tarihinin birkaç gün erken veya geç başlaması gibi). Bu konuya da ilerleyen bölümlerde değinilecektir.

Unutulmamalıdır ki ertesi gün hapı anlık bir koruma sağlar; hapı aldıktan sonraki günlerde gerçekleşen cinsel birliktelikler için koruyuculuğu devam etmez. Yani ertesi gün hapını kullandıktan sonra tekrar korunmasız cinsel ilişkiye girilirse, yeniden hamile kalma riski ortaya çıkar. Bu nedenle acil korunma sonrasında, cinsel aktivite devam edecekse mutlaka prezervatif gibi başka bir korunma yöntemi kullanılmalıdır. Aynı adet döngüsü içinde ertesi gün hapını birden fazla kez kullanmak önerilmez.

Ertesi Gün Hapı Kimler İçin Uygundur?

Ertesi gün hapı, hamilelik planlanmayan ve korumasız gerçekleşmiş bir cinsel ilişki sonrasında gebelik riskini ortadan kaldırmak isteyen herkes için uygundur. Özellikle aşağıdaki durumlarda ertesi gün hapı kullanımına başvurulur:

• Korunmasız cinsel ilişki: Hiçbir doğum kontrol yöntemi kullanılmadan gerçekleşen cinsel birliktelikler sonrasında gebelik riski varsa.
• Korunma yönteminin başarısızlığı: Kondomun yırtılması, kayması veya diyaframın yerinden çıkması gibi bariyer yöntemlerinin aksadığı durumlar. Yine benzer şekilde geri çekilme yöntemi uygulandığında erkeğin zamanlamayı doğru yapamaması durumunda.
• Doğum kontrol hapının unutulması: Düzenli kullanılan oral kontraseptif hapların arka arkaya iki veya daha fazla gün alınmasının unutulması gibi durumlarda koruma azalacağı için, ek önlem olarak.
• Spiral (RİA) çıkması veya düşmesi: Rahim içi aracın kendiliğinden düştüğü fark edilirse ve bu dönemde korunmasız ilişki olduysa.
• Cinsel saldırı (tecavüz) sonrası: Rıza dışı cinsel ilişki durumlarında hamilelik riskini önlemek amacıyla acil kontrasepsiyon uygulanır.

Yukarıda sayılan durumlar, ertesi gün hapının en sık önerildiği hallerdir. Bu haplar, ergenlik döneminden menopoz öncesine dek gebe kalma potansiyeli olan her yaştaki kadında kullanılabilir. 18 yaş altı gençler için de acil durumlarda kullanılmasında tıbben sakınca yoktur; önemli olan hapın doğru zamanlamayla alınması ve gerektiğinde bir sağlık uzmanına danışılmasıdır.

Ertesi gün hapını kullanamayacak kişiler çok sınırlıdır. Halihazırda kesinleşmiş gebeliği olan birinin bu hapı kullanmasına gerek yoktur çünkü işe yaramaz. Zaten bilinen bir hamilelik durumunda ertesi gün hapı almak gebeliği sonlandırmaz, bu nedenle kullanım endikasyonu yoktur. Bunun dışında, ertesi gün hapının içeriğindeki herhangi bir maddeye karşı şiddetli alerjisi olanlar hapı kullanmamalıdır (bu çok nadir bir durumdur). Emziren anneler levonorgestrel içeren ertesi gün haplarını doktor kontrolünde kullanabilir (bu konuya SSS bölümünde değinilecektir).

Özetle, ertesi gün hapı gebelik potansiyeli olan ve acil korunmaya ihtiyaç duyan hemen hemen tüm kadınlar için uygun ve güvenli bir seçenektir. Ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi yerine geçmediği için, bu hapı kullanan kişilerin ilerleyen dönemlerde uygun bir doğum kontrol yöntemi (kondom, doğum kontrol hapı, spiral vb.) belirlemek üzere sağlık profesyonellerine danışmaları önemlidir.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri ve Güvenliği

Acil kontraseptif haplar genel olarak güvenli kabul edilse de, diğer tüm ilaçlar gibi bazı yan etkilere yol açabilir. Ertesi gün hapının içeriğinde yüksek dozda hormon bulunduğundan, vücut kısa süreli bir hormonsal değişime uğrar ve buna bağlı belirtiler gelişebilir. En sık görülen yan etki, adet döngüsünde değişiklik yaşanmasıdır. Hap kullanımını takiben adet kanaması normal zamanından birkaç gün önce veya sonra gelebilir. Kimi kadınlarda beklenen adet tarihinde bir gecikme olabilir ya da ara kanama/lekelenme tarzı kanamalar ortaya çıkabilir. Bu adet değişiklikleri genellikle sonraki bir iki döngü içerisinde normale döner ve kalıcı değildir.

Diğer yaygın yan etkiler arasında şunlar sayılabilir:

• Mide bulantısı ve kusma: Yüksek hormon dozu mide bulantısına yol açabilir. Kullanıcıların yaklaşık %10-20’sinde bulantı görülebilir, bazı kişilerde kusma da olabilir. (Eğer hap alındıktan kısa süre sonra kusma olursa, ilacın tam etkisi için yeni bir doz almak gerekebilir. Bu durum SSS kısmında ele alınmıştır.)
• Baş ağrısı ve baş dönmesi: Hormonal dalgalanmalar baş ağrısı yapabilir. Hafif sersemlik, baş dönmesi hissi de bildirilmiştir.
• Göğüslerde hassasiyet: Geçici meme hassasiyeti veya dolgunluk hissi oluşabilir.
• Yorgunluk ve halsizlik: Bazı kişiler hap sonrası kendini yorgun hissedebilir.
• Karın ağrısı veya kramplar: Kasık bölgesinde hafif kramplar ya da karında şişkinlik hissi oluşabilir.
• Duygusal değişkenlik: Nadiren de olsa bazı kadınlar hap sonrası birkaç gün duygusal olarak hassas veya dalgalı ruh halinde olabilirler. Bu durum hormon seviyelerindeki geçici değişimle ilişkilidir.

Yukarıdaki yan etkiler genellikle hafif düzeydedir ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ertesi gün hapı kullanan kadınların önemli bir bölümünde ciddi bir yan etki gözlenmez. Eğer yan etkiler çok şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmak uygun olacaktır.

Güvenlik açısından bakıldığında, ertesi gün hapı genel popülasyonda güvenle kullanılabilen bir üründür. Vücudun hormonal dengesinde geçici bir değişiklik yapsa da kalıcı olumsuz etkiler bırakmaz. Yapılan araştırmalarda, acil kontraseptif hapların üreme sağlığı üzerinde uzun vadeli bir zarara yol açmadığı gösterilmiştir; örneğin ileride kısırlık (infertilite) yapması beklenmez. Aynı şekilde, daha sonra gebe kalma yeteneğini azaltmaz.

Bazı özel durumlarda hapın etkinliği azalabilir (örn. çok yüksek vücut kitle indeksi olan kişilerde veya aynı dönemde belirli ilaçları kullananlarda). Bu konulara “Yanlış Bilinenler” ve SSS bölümlerinde değinilmektedir. Ancak genel olarak, ertesi gün hapları doğru indikasyonda kullanıldığında güvenli, ciddi yan etkisi nadir ve hayat kurtarıcı olabilecek araçlardır.

Elbette ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) karşı herhangi bir koruma sağlamaz. Örneğin bu haplar HIV, HPV veya HSV gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma riskini etkilemez. Sadece gebelik oluşumunu engeller. Bu nedenle, korunmasız ilişki sonrasında gebelik önlense bile, cinsel yolla bulaşabilecek hastalıklar açısından doktor kontrolü ve gerekiyorsa testlerin yapılması önem arz eder.

Sonuçla, ertesi gün hapının olası yan etkileri genellikle kısa süreli ve yönetilebilir düzeydedir. Çoğu kadın hiçbir problem yaşamadan bu hapı tolere edebilir. Güvenilirliği konusunda ise tıbbi otoriteler hemfikirdir: Doğru kullanıldığında ertesi gün hapı, yararları potansiyel risklerinden katbekat fazla olan bir acil korunma yöntemidir. Yine de, herhangi bir ilaç kullanımında olduğu gibi, kişinin kendi sağlığıyla ilgili endişeleri varsa bir uzmana danışması en doğru yaklaşımdır.

Ertesi Gün Hapı Hakkında Yanlış Bilinenler

Ertesi gün hapı ile ilgili toplumda bazı yanlış inanışlar ve efsaneler dolaşmaktadır. Bu yanlış bilgiler, hapın kullanımında tereddüde yol açabildiği gibi, gereksiz korkulara da sebep olabilmektedir. Aşağıda ertesi gün hapı hakkında en yaygın yanlış bilinenler ve doğruları listelenmiştir:

• Yanlış: “Ertesi gün hapı kullanmak yüzde yüz gebelikten korur.”
  Doğrusu: Hiçbir doğum kontrol yöntemi %100 koruma garanti edemez. Ertesi gün hapı yüksek oranda etkilidir ancak yine de %100 garantili değildir. Özellikle ilişkiden uzun süre sonra alındığında etkinliği düşer. Dolayısıyla, hap aldıktan sonra bile adet gecikmesi olursa gebelik ihtimaline karşı test yapmak gerekebilir.
• Yanlış: “Ertesi gün hapı mevcut hamileliği sonlandırabilir, düşük yaptırır.”
  Doğrusu: Ertesi gün hapı bir kürtaj yöntemi değildir. Halihazırda rahme yerleşmiş bir embriyoyu etkilemez. Sadece döllenme ve implantasyon öncesinde etki ederek gebelik oluşumunu engeller. Yani hamile kalmış bir kadının ertesi gün hapı alması gebeliği sonlandırmaz, bu nedenle de hamile olduğu bilinen kişilerde kullanımı önerilmez.
• Yanlış: “Ertesi gün hapı birden fazla kullanılırsa kısır bırakır.”
  Doğrusu: Ertesi gün hapının bilinen bir infertilite (kısırlık) yapıcı etkisi yoktur. Bu ilaçlar rahimde veya yumurtalıklarda kalıcı bir hasar oluşturmaz. Ancak sık aralıklarla kullanmak adet düzensizliklerine yol açabilir ve vücudu gereksiz yere yüksek hormona maruz bırakabilir. Bu nedenle ardışık ve sık kullanımdan ziyade düzenli bir doğum kontrol yöntemi belirlemek daha doğrudur.
• Yanlış: “Ertesi gün hapını ne kadar çok alırsam o kadar etkili olur.”
  Doğrusu: Tek bir korunmasız ilişki sonrasında bir doz ertesi gün hapı almak yeterlidir. Birden fazla hap almak koruyuculuğu artırmaz, aksine yan etkileri artırabilir. Hatta kısa süre içinde birden fazla doz almak hormonal dengeyi daha fazla bozup adet düzensizliğini şiddetlendirebilir. Bu yüzden tavsiye edilen dozun üzerine çıkılmamalıdır.
• Yanlış: “Ertesi gün hapı aldıktan sonra ilişkiye devam edersem hap korumaya devam eder.”
  Doğrusu: Ertesi gün hapı yalnızca alındığı öncesindeki cinsel ilişki için gebelik önler. Hap alındıktan sonraki cinsel ilişkilerde koruma sağlamaz. Bu nedenle hap kullandıktan sonra tekrar cinsel ilişkiye girilecekse mutlaka kondom gibi bir yöntem kullanılmalıdır. Aksi takdirde yeni ilişkiden kaynaklı gebelik riski devam eder.
• Yanlış: “Ertesi gün hapı kullanımının ciddi zararı var, vücuda çok zarar verir.”
  Doğrusu: Ertesi gün hapları genel olarak güvenlidir ve ciddi, kalıcı zararları yoktur. Kısa dönemde geçici yan etkiler yapabilir (bulantı, baş ağrısı, vs.) fakat uzun vadede üreme sağlığını bozmaz. Tabii ki sürekli kullanımı önerilmez, zira bunun yerine düşük doz hormon içeren düzenli yöntemler daha iyidir. Ancak gerekli olduğunda tek seferlik kullanıldığında vücuda önemli bir zarar vermez.
• Yanlış: “Ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağlar.”
  Doğrusu: Bu tamamen yanlıştır. Ertesi gün hapı, yalnızca gebelik önlemeye yönelik bir yöntemdir. HIV, HPV, klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı hiçbir koruyuculuğu yoktur. Bu nedenle korunmasız ilişkide sadece hamilelik değil, enfeksiyon riski de oluşur. Enfeksiyonlardan korunmak için kondom gibi bariyer yöntemleri kullanılmalıdır.

Yukarıdaki düzeltmeler, ertesi gün hapı hakkındaki yaygın yanlış anlamaları gidermeyi amaçlamaktadır. Doğru bilgilere sahip olmak, acil bir durumda bu yönteme başvuracak kişiler için önemlidir. Unutulmamalıdır ki, ertesi gün hapı konusunda tereddüt yaşayanlar en güvenilir bilgiyi sağlık profesyonellerinden alabilirler. Kulaktan dolma bilgilere değil, bilimsel doğrulara dayanarak hareket etmek gerekir.

Ertesi Gün Hapı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Ertesi gün hapı en geç ne kadar süre içinde alınmalıdır?

Ertesi gün hapını olabildiğince erken almak en iyisidir. İdeal olarak korunmasız ilişkiden sonraki ilk 12-24 saat içinde alınması önerilir. Çoğu levonorgestrel içerikli ertesi gün hapı ilişki sonrası 72 saat (3 gün) içinde, ulipristal içerikli ertesi gün hapı ise 120 saat (5 gün) içinde alındığında etkilidir. Ancak zaman geçtikçe etkinlik azaldığı için ertesi gün beklenmeden, mümkünse birkaç saat içinde hap alınmalıdır. Örneğin, gece korunmasız ilişki yaşandıysa, ertesi sabahı beklemeden hemen bir eczaneden temin etmek gebelik riskini en aza indirir.

Ertesi gün hapı ne kadar etkilidir?

Doğru zamanlama ile kullanıldığında ertesi gün hapı oldukça etkilidir. İlk 24 saatte alındığında yaklaşık %95-98 oranında koruma sağlayabilir​

İlk 48 saatte bu oran %85-90 civarına, 72 saate kadar ise %58-85 aralığına düşmektedir. Ulipristal bazlı haplar 5. güne kadar koruyabilir ancak 3-5. günlerde etkileri biraz daha düşüktür. Özetle, ertesi gün hapı yüksek bir etki oranına sahip olsa da %100 etkili değildir. Zamanında alınsa bile çok düşük de olsa bir gebelik ihtimali kalabilir. Bu nedenle hap kullandıktan sonra beklenen adette bir haftadan fazla gecikme olursa, gebelik testi yaparak kontrol etmek gerekir.

Ertesi gün hapını doğum kontrol yöntemi olarak düzenli kullanabilir miyim?

Hayır, ertesi gün hapı düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Sadece acil durumlar için düşünülmüştür. Sürekli kullanıma uygun değildir çünkü hormonal dozu yüksektir ve sık kullanımı adet döngünüzü düzensizleştirebilir, istenmeyen yan etki olasılığını artırabilir. Düzenli cinsel aktifseniz, gebelikten korunmak için daha uygun yöntemler vardır. Örneğin, doğum kontrol hapı (daha düşük günlük hormon dozlarıyla), aylık iğneler, cilt altı implant, spiral (rahim içi araç) veya kondom gibi yöntemler düzenli kullanım için tasarlanmıştır. Ertesi gün hapı ise bunlardan biri kullanılmadığında veya yöntem başarısız olduğunda bir yedek plan (Plan B) olarak düşünülmelidir.

Ertesi gün hapı aldıktan sonra tekrar korunmasız ilişkiye girersem etkisi devam eder mi?

Hayır, ertesi gün hapı sadece alınmadan önceki korunmasız ilişkiyi kapsar, sonrasındaki ilişkilerde koruma sağlamaz. Hapı aldıktan sonra yeni bir korunmasız cinsel ilişki yaşanırsa, önceki hap o ilişki için bir koruyuculuk göstermez. Bu durumda yeniden bir gebelik riski doğar. Bu nedenle, ertesi gün hapı kullandıktan sonraki cinsel ilişkilerde mutlaka kondom kullanılmalı veya başka bir doğum kontrol yöntemi uygulanmalıdır. Aksi halde gerekirse ikinci bir kez ertesi gün hapı kullanmak zorunda kalınabilir ki bu da istenmeyen bir durumdur (aynı döngüde birden fazla kullanım önerilmez). Özetle, hap alındıktan sonra cinsel hayat devam ediyorsa, hapın koruyucu etkisi olmadığını bilip tekrar korunmak gerekir.

Ertesi gün hapı mevcut bir gebeliği sonlandırır mı?

Hayır. Ertesi gün hapı, mevcut gebelik üzerinde etkili değildir; yani düşük yaptırmaz. Eğer döllenmiş yumurta rahme tutunmuş ve gebelik başlamışsa, ertesi gün hapı bu durumu değiştiremez. Bu nedenle zaten hamile olduğunuz biliniyorsa ertesi gün hapı almanın bir faydası olmaz. Gebeliği sonlandırmak (yasal tahliye/kürtaj) bambaşka bir tıbbi işlemdir ve ertesi gün hapının bununla bir ilgisi yoktur. Ertesi gün hapı yalnızca gebeliğin oluşmasını önleme amacı taşır.

Ertesi gün hapı kullanmak kısırlığa yol açar mı?

Hayır, ertesi gün hapının kısırlık yapması beklenmez. Bu konuda yanlış bir inanış olmasına karşın, bilimsel veriler ertesi gün haplarının ileriki dönemde kadınların doğurganlığını olumsuz etkilemediğini gösteriyor​

Ertesi gün hapı kullanıldıktan sonra hormon seviyeleri kısa sürede normale döner ve yumurtlama düzeni devam eder. Gelecekte hamile kalmak isteyen kişiler, geçmişte ertesi gün hapı kullandıkları için endişelenmek zorunda değildir. Ancak burada önemli olan, ertesi gün hapının yerine düzenli yöntemlerin tercih edilmesidir; çünkü sık sık ertesi gün hapına ihtiyaç duyacak şekilde korunmasız ilişkiye girmek, istemeden gebelik riskiyle karşılaşma olasılığını artırır. Yani hapın kendisi kısırlık yapmaz, fakat kişinin sürekli bu yönteme başvurması ideal değildir.

Ertesi gün hapının etkisini azaltan durumlar var mıdır?

Evet, bazı özel durumlar ertesi gün hapının etkinliğini düşürebilir:

• Vücut ağırlığı (VKİ): Araştırmalar, vücut kitle indeksi yüksek (örneğin VKİ > 30 olan obez) kadınlarda levonorgestrel içerikli ertesi gün hapının etkinliğinin biraz azalabileceğini göstermiştir.​ Bu durumdaki kişilerde ulipristal asetat veya rahim içi araç (spiral) acil korunma için daha etkili olabilir. Ancak VKİ yüksek diye hap hiç işe yaramaz düşüncesi doğru değildir; sadece etki oranı bir miktar düşebilir.
• İlaç etkileşimleri: Bazı ilaçlar ertesi gün hapının etkinliğini azaltabilir. Özellikle antiepileptik ilaçlar, tüberküloz tedavisinde kullanılan rifampisin veya bazı mantar ilaçları gibi karaciğer enzimlerini hızlandıran ilaçlar, hapın vücuttaki metabolizmasını hızlandırarak etkisini düşürebilir. Bu tür ilaçları düzenli kullanan bir kişi acil korunma ihtiyacı duyarsa doktorla görüşüp belki daha yüksek doz veya farklı yöntem (spiral gibi) kullanmalıdır.
• Kusma ve ishal: Hapı aldıktan sonraki ilk 2 saat içinde kusma olursa, ilacın emilmeden çıkması söz konusu olabilir. Bu durumda hapın koruyuculuğu azalır. İlk 2 saat içinde kusma gerçekleştiyse aynı hapı bir doz daha almak gerekir. 2 saatten uzun süre geçtiyse ilacın emildiği kabul edilir ve tekrar almaya gerek yoktur. Şiddetli ishal de benzer şekilde ilacın emilimini azaltabileceğinden etkinliği teorik olarak düşürebilir.

Bu gibi durumlar dışında, çoğu kişide hap yüksek etkiyle çalışır. Eğer bu özel durumlardan biri sizde mevcutsa, bir sağlık profesyoneline danışmak ve ek önlemler almak uygun olacaktır.

Emziren anneler ertesi gün hapı kullanabilir mi?

Emzirme dönemindeki anneler doktor tavsiyesiyle ertesi gün hapı kullanabilir. Levonorgestrel içeren ertesi gün haplarının emziren kadınlar için güvenli olduğu kabul edilir. Anne sütüne çok az miktarda hormon geçebilir fakat bu miktarın bebeğe zarar verdiğine dair kanıt yoktur​

Yine de, eczacınız veya doktorunuz farklı bir öneride bulunabilir: Örneğin bazı kaynaklar, hapı aldıktan sonra 8-12 saat kadar bebeği emzirmeme (sağıp sütü dökme) tavsiyesinde bulunur, özellikle ulipristal kullanıldıysa 1 haftaya kadar emzirmeye ara verilmesi önerilebilir. Bu ayrıntılar kullanılan hapın türüne göre değişir. En doğrusu, eczaneden hapı alırken “emziriyorum” diye belirtip o ilaca uygun öneriyi almaktır. Genel olarak levonorgestrel haplar emzirirken tercih edilebilir. Emziren anneler için diğer bir acil korunma yöntemi de rahim içi araç (spiral) takılması olabilir, bunu da doktorla görüşmekte fayda vardır.

Acil durumlar için ertesi gün hapı dışında bir yöntem var mıdır?

Evet. Ertesi gün hapı dışında en etkili acil korunma yöntemlerinden biri rahim içi araç (spiral) uygulamasıdır. Bakır içerikli bir spiral, korunmasız ilişkiden sonra 5 gün içinde rahim içine takıldığında gebeliği engellemede neredeyse %100’e yakın etkilidir. Spiral, hem acil durumda işe yarar hem de takılı kaldığı sürece ileriki ilişkiler için de koruma sağlamaya devam eder. Ancak spiral takılması için bir sağlık kuruluşuna başvurmak ve doktor tarafından uygulanması gerekir. İlaç kullanımı yoluyla acil korunma isteniyorsa ertesi gün hapları (levonorgestrel veya ulipristal) mevcuttur. Özet olarak: Acil kontrasepsiyon denince akla ertesi gün hapları ve spiral gelir​

Hangi yöntemin sizin için uygun olduğunu zamanınız, sağlığınız ve erişim imkânlarınız belirleyecektir. Gerektiğinde bir kadın doğum uzmanına danışarak en iyi seçeneği belirleyebilirsiniz.

Ertesi gün hapı 2025 fiyatı ne kadar?

Ulipristal İçeren Ertesi Gün Hapı 2025 Fiyatı

Levonorgestrel İçeren Ertesi Gün Hapı 2025 Fiyatı